Yasa değişmiş, valiler ‘devletin’ değil Cumhurbaşkanı’nın temsilcisi olmuş

Son yıllarda bazı valilerin, kaymakamların siyasetçi gibi davranmalarının, yasalarda yapılan değişiklikten kaynaklandığı ortaya çıktı. İl İdaresi Kanunu’ndan “Devletin valisi” tanımı kaldırıldı. Kanunda Valilerin, Cumhurbaşkanıyla göreve gelip, görevinin bitmesiyle valiliğin de sona ermesi ya da görev süresi dolmadan da görevden alınması hükmü yer alıyor.

MUHALEFET BİLMİYOR

Ancak, gelecek Cumhurbaşkanı o valiler arasından yine atama yapabilecek. Vali ve kaymakamların üyesi olduğu Türk İdareciler Derneği’nden bir yetkili yapılan bu değişiklikten muhalefetin bile yeterince bilgi sahibi olmadığını  kaydetti ve şunları söyledi: “5442 sayılı İl İdaresi Kanunu’nun 9 maddesinde ‘Vali, ilde Devletin ve hükümetin temsilcisi ve ayrı ayrı her bakanın mümessili ve bunların idari ve siyasi yürütme vasıtasıdır’ deniliyordu. 2 Temmuz 2018 çıkarılan 703 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile bu madde değiştirildi.

HUKUKİ STATÜ YOK

Yeni haliyle, ‘Devletin  temsilcisi’ çıkarıldı, yerine ‘Cumhurbaşkanının temsilcisi ve idari yürütme vasıtası’ olarak tanımlandı. Yetkili sözlerine şöyle devam etti: “Yeni sistemde bu arkadaşlarımız Cumhurbaşkanının atadığı ve ona karşı sorumlu kamu görevlileridir. Yani, Devlet temsili gibi hukuki bir statüleri yoktur. Bu durum bilinirse kim niye öyle yahut böyle davrandı diye eleştiride bulunmazlar.”

5 yıl SGK’lı çalışan Vali olarak atanacak

Vali ve kaymakamların atama koşullarında da bir değişikliğe gidildi. 5 yıl SGK’lı çalışan herkes Vali, 5 yıl kamu görevi yapan her fakülte mezunu Kaymakam olarak atanabilecek. Kaymakam, ilçede Cumhurbaşkanının idari yürütme vasıtası olarak tanımlandı, hiçbir temsil yetkisi kalmadı. Yani kaymakamların da hükümeti ve milli bayramlarda Devleti temsil yetkisi artık yok.

10 Haziran 2018’de Resmi Gazetenin mükerrer sayısında yer alan İl İdaresi Yasasında değişiklik öngören kararnamede şu hükümler yer aldı: “Atama şekilleri 3 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nde düzenlendi. 3 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 4. Maddesi, 1 sayılı cetvelde sayılan görevlilerin görev süreleri Cumhurbaşkanının görev süresi ile sınırlandırdı. Yani bugün Vali olarak görev yapanlar, Cumhurbaşkanının görev süresi sonunda onunla birlikte ayrılmak durumunda.”