Time’ın ‘En etkili 100 kişi’ listesindeki tek Türk: Fatih Birol kimdir?

Dünyanın en çok okunan haber ve politika dergilerinden biri olan TIME Dergisi; İkonlar, Titanlar, Sanatçılar, Liderler ve Yenilikçiler başlıkları altında 2021 yılının en etkili isimlerinin yer aldığı bir liste oluşturdu.

Rus muhalif Alexei Navalny, oyuncu Scarlett Johansson, Tesla CEO’su Elon Musk ve Taliban lideri Abdul Gani Baradar’ın yer aldığı listede, tek Türk isim Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) Başkanı Fatih Birol oldu.

Bu gelişme sonrası dünyanın en etkili 100 kişisi arasında yer alan Fatih Birol’un hayatına dair bilgiler merak konusu oldu. Peki Fatih Birol kimdir? İşte Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) Başkanı Fatih Birol’un biyografisi…

FATİH BİROL KİMDİR?

22 Mart 1958 tarihinde Ankara’da dünyaya gelen Türk ekonomist ve enerji uzmanı Fatih Birol, TED Ankara Koleji’ni tamamladıktan sonra İstanbul Teknik Üniversitesi Elektrik-Elektronik Fakültesi Elektrik Mühendisliği bölümünden mezun olmuştur.

Viyana Teknik Üniversitesi’nde enerji ekonomisi alanında yüksek lisans ve doktora yapmıştır. Viyana’da eğitim aldığı sırada bir işte çalışan Birol’a, 2013 yılında Imperial College London tarafından fahri bilim doktorası tevcih edilmiştir.

İlk olarak Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC)’nde petrol analisti olarak yedi yıl çalışan Birol, 1995–2015 yılları arasında Paris merkezli Uluslararası Enerji Ajansı’nda baş ekonomist ve kurumun enerji ve iklim değişikliği politikasının ekonomik analizinden sorumlu uzman olarak görev almıştır.

12 Şubat 2015’te, 29 üye ülkenin oyu ile Dünya enerji politikalarının belirlendiği Uluslararası Enerji Ajansı’nın en yüksek pozisyonu olan icra direktörlüğüne seçilmiştir. Birol, Amerika ve Avrupa ülkelerinden seçilmeyen ve siyasetçi olmayan ilk başkan olmuştur.

1 Eylül 2015’te görevi, Hollanda Ekonomi Bakanı Maria van der Hoeven’dan devralan Birol, gelişmekte olan ülkelerin dünya ekonomi ve enerji pazarındaki rolünün artması vizyonu ile başkanlığı süresince Çin, Endonezya, Fas, Hindistan, Meksika ve Singapur’un örgüte üyeliğe kabul edilmesini sağlamıştır.

Ayrıca ajansa üye ülkelerin dünya enerji tüketimindeki payının %50’den %70’e yükselmesini sağlamış ve 2009 yılında Forbes dergisinin yayınladığı, aralarında ABD Başkanı Barack Obama, Suudi Arabistan Kralı Abdullah bin Abdülaziz el-Suud ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in de olduğu “Dünya Enerjisini Yönlendiren 7 Kişi” arasında gösterilmiştir.

Fatih Birol, Aralık 2017’de İngiliz iş ve ekonomi gazetesi Financial Times tarafından “Yılın Enerji İnsanı” seçilmiştir. 22 Ocak 2018 tarihinde IEA Yönetim Kurulu tarafından bakanlar toplantısında oybirliği ile yeniden başkan seçilen Birol’un görev süresi dört yıl daha uzatılmıştır.

Aynı zamanda Galatasaray Futbol Kulübü’nün ömür boyu fahri üyesi olan Birol’a, 2005 yılında Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı Üstün Hizmet ödülü verilmiştir.

2006’da Fransa tarafından Ordre des Palmes Académiques Nişanı ile ödüllendirilen Birol, 2007’de Avusturya Hükümeti tarafından Avusturya Federal Cumhuriyeti Liyakat Nişanı’na layık görülmüştür.

19 Kasım 2009 tarihinde Almanya Federal Cumhuriyeti Liyakat Nişanı’na layık görülmüş ve 14 Haziran 2012’de Paris’te İtalya Cumhuriyeti Liyakat Nişanı tevcih edilmiştir.

2013 yılında İsveç Enerji Bakanı Anne-Karin Hatt tarafından, enerji sorununu bölgesel ve küresel alanda analiz eden yıllık raporları ve çalışmaları sebebiyle İsveç Kuzey Yıldızı Nişanı ile ödüllendirilmiştir.

Aynı yıl Paris’te, Irak’ın Enerji Görünümü adlı çalışması ile Irak’ın dünya enerji piyasasında tanıtımına yaptığı katkıdan dolayı Devlet Onur Ödülü verilmiştir. 31 Ocak 2014’te Japonya’nın en yüksek devlet nişanı olan Yükselen Güneş Nişanı tevcih edilmiştir.

1995–2015 tarihleri arasında Paris merkezli Uluslararası Enerji Ajansı’nda baş ekonomist ve Küresel Enerji Ekonomisi Direktörü olarak görev alan Birol, 1 Eylül 2015’ten beri aynı kurumda icra direktörlüğü görevini yürütmektedir.

Birol, ayrıca Sabancı Üniversitesi İstanbul Uluslararası Enerji ve İklim Merkezi (IICEC) Fahri Başkanlığını sürdürmektedir.