New York’ta bir garip mutabakat

SEDA ÇAKIR

Türk Amerikan Komitesi ile Ortodoks Yahudi Ticaret Odası arasında ABD’de ortak deklarasyon yayımlandı. Karşılıklı iş birliğine vurgu yapılan metinde Trump döneminde İsrail ile BAE arasında imzalanan ve Filistin davasını yok sayan İbrahim Anlaşması’na destek içeren maddelerin de olması tartışma yarattı. Deklarasyonun 5’inci maddesinde ‘İbrahim anlaşmaları gibi girişimlerle bölgesel barış, refah ve güvenliği desteklemek…’ ifadesi kullanıldı.

‘İSRAİL’İ HEDEF ALAN BOYKOT VE YAPTIRIMLARA KARŞI ÇIKILACAK’

Dördüncü maddede ise ‘İsrail ve/veya Türkiye’yi hedef alan boykot ve yatırım bozma/çekmelere karşı çıkılmalı. Çünkü aşırılık yanlılarını teşvik ediyor’ denildi. Ankara’nın İbrahim Anlaşması’na ‘Filistin davasına ihanet’ tepkisini göstermesine rağmen bir yıl sonra bu şekilde destek vermesi dikkat çekti. DEVA Partili Metin Gürcan “Filistin davası sizlere ömür. Tepki açıklaması yaptığınız bu anlaşmayı neden imzalıyorsunuz?” sorusunu yöneltti.

Derneğin eş başkanıErdoğan’ın kuzeni belgeyi duyuran bakan yardımcısı

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın kuzeni Dr. Halil Mutlu’nun eş başkanlığını yaptığı TASC’ın Yahudi Ticaret Odası’yla yayınladığı deklarasyonun ardından Dışişleri Bakan Yardımcısı Yavuz Selim Kıran ortak metinle objektif karşısına geçti.

‘FİLİSTİN DAVASI SİZLERE ÖMÜR’

Türk Amerikan Ulusal Yönlendirme Komitesi (TASC) ile Ortodoks Yahudi Ticaret Odası arasında yayımlanan deklarasyonda geçen yıl Dışişleri’nin ‘Filistin davasına ihanet’ yorumu yaptığı İbrahim Anlaşmaları’na destek verildi. Dışişleri Bakan Yardımcısı; Erdoğan’ın kuzeni olan TASC eş başkanlarından Halil Mutlu’nun imzasının yer aldığı belge ile fotoğraf çektirdi.

Mısır’dan Suudi Arabistan’a, Birleşik Arap Emirlikleri’nden Ermenistan’a dış politikada sil baştan restorasyon sürecinden geçilirken ABD’de dikkat çeken bir gelişme yaşandı. Türk Amerikan Ulusal Yönlendirme Komitesi’nin, Ortodoks Yahudi Ticaret Odası ile bir deklarasyon yayımladı. Dışişleri Bakan Yardımcısı Yavuz Selim Kıran’ın elinde tuttuğu belgenin 4 ve 5. maddelerinde, Dışişleri Bakanlığı’nın ‘Filistin davasına ihanet’ diye tepki gösterdiği İbrahim Anlaşmaları’na açık destek verildiği görüldü.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın kaleme aldığı “Daha Adil Bir Dünya Mümkün” kitabının tanıtımını New York’ta düzenleyen ve Erdoğan’ın kuzeni Halil Mutlu’nun kurucu üyesi ve eş başkanı olduğu Türk Amerikan Ulusal Yönlendirme Komitesi (TASC) Ortodoks Yahudi Ticaret Odası ile deklarasyon yayımladı.

Dışişleri Bakan Yardımcısı Yavuz Selim Kıran’ın elinde tuttuğu belge tartışmalara neden oldu. Bunun sebebi ise belgedeki 4. ve 5. maddenin, Dışişleri Bakanlığı’nın ‘Filistin davasına ihanet’ sözleriyle tepki gösterdiği, Birleşik Arap Emirlikleri ile İsrail arasında geçen sene imzalanan İbrahim Anlaşmaları’na açık destek verilmesiydi.

Deklarasyonun 4. maddesinde İsrail ve Türkiye’nin karşılıklı olarak boykot, elden çıkarma ve yaptırımlara karşı çıkacağı bildirilirken, 5. maddede de İbrahim Anlaşmaları gibi girişimlerle bölgesel barışı, refahı ve güvenliğin destekleneceği yer aldı. Türk-Amerikan Ulusal Yönlendirme Komitesi ve Ortodoks Yahudi Ticaret Odası’nın açıklaması şöyle:

“19 Eylül 2021 tarihinde, New York’ta düzenlenen Türkiye ve Amerikan Başkanlığı etkinliğinde Türk Amerikan Ulusal Yönlendirme Komitesi (TASC) ve Ortodoks Yahudi Ticaret Odası (OJC), ortak değerlere ve dayanışmaya dayalı bir ittifak oluşturma ve ortak çeşitlilikte işbirliği ve Türk Amerikalıların ve Yahudi Amerikalıların iyiliğine ve anavatanımızı ve Amerika Birleşik Devletleri’ni ve anavatanımız İsrail’i ve Türkiye’yi desteklemek için bir anlaşmaya varmıştır.

(Soldan-sağa) Ortodoks Yahudi Ticaret Odası Başkanı Duvi Honig, Dışişleri Bakan Yardımcısı Yavuz Selim Kıran ve
TASC eş başkanı Günay Evinç.

1- Kültürel, dini, eğitimsel ve sosyal alışverişi geliştirmek için tasarlanmış programlarla ilgili miras topluluklarımız arasındaki ilişkileri güçlendirmek.

2- Ön yargı ve nefretin her türlüsüne, antisemitizme, İslamofobia ve Türk düşmanlığına karşıdır. Hoşgörünün ötesinde karşılıklı takdir ve saygıya dayalı insandan insana ilişkiler kurun.

3- ABD, İsrail ve Türkiye arasındaki ticareti ve iş ilişkilerini teşvik etmek gerekir.

4- İsrail ve Türkiye’yi hedef alan çeşitli yaptırımlara karşı çıkın, çünkü BDS* (Boykot-tecrit-yaptırım) aşırılığı cesaretlendiriyor ve BDS* temsil ettiğini iddia ettiği insanlara zarar veriyor.

5- Abraham Anlaşmaları gibi girişimler yoluyla bölgesel barışı, refahı ve güvenliği destekleyin.

6- Amerika, İsrail ve Türkiye’yi hedef alan her türlü radikalizm, şiddet içeren aşırılık ve terörizme karşı çıkın.”

DEVA Partisi Kurucu Üyesi Metin Gürcan, Twitter hesabından deklarasyonu paylaşarak “Filistin davası sizlere ömür” dedi ve şu ifadeleri kullandı:

“Bugün imzalandı. ‘Filistin davası’ sizlere ömür! Hele Dışişleri Bakan Yardımcısının şu gururla tuttuğu belgenin 4. veya 5. maddesini ben veya Sn. Ünal Çeviköz televizyonlarda konuşsak sanırım bizi ‘yandaş medya’ çarmıha gererdi.”

BAE, Bahreyn, Sudan ve Fas, İsrail ile ilişkileri normalleştirme kapsamında, 15 Eylül 2020’de İbrahim Anlaşmaları’nı imzalamış, Dışişleri Bakanlığı da BAE’yi ‘ABD planı üzerinden gizli hesaplar yapmaya çalışmakla’ suçlamış, bu şekilde Filistin’in iradesini de yok saydığını savunmuştu.

Dışişleri, BAE’nin ‘Filistin davasına ihanet ettiğini’ belirtmişti. ABD eski başkanı Donald Trump ile damadı ve başdanışmanı Jared Kushner’in öncülüğünde, Beyaz Saray’da İsrail ile Birleşik Arap Emirlikleri ile “Barış ve diplomatik ilişkilerin kurulması”, Bahreyn ile ‘tam diplomatik ilişki’ anlaşmaları 15 Eylül’de gerçekleşti. Bu anlaşmalara Başkan Trump, Musevilik dini içerisinde yer alan “İbrahim Anlaşmaları” adını verdi.

Arap dünyasında 1977’de Mısır ve 1994’de Ürdün ile kurulan diplomatik ilişkilerden sonra, 2020 yılında Birleşik Arap Emirlikleri ve Bahreyn, İsrail’i devlet olarak tanıdı.