Omar’ın kazasından sonra… Havai fişek yeniden gündemde: Çok kolay alınıyor!

Galatasaray’ın yıldız sağ beki Omar Elabdellaoui, yılbaşını kutlamak için havai fişek düzeneği kurduğu esnada havai fişeğin patlaması sonucu elinden ve yüzünden yaralandı. Üzücü olay havai fişek kullanımı ile ilgili riskleri yeniden gündeme getirdi. Havai fişeklere ulaşım bu kadar kolay mı, gerekli denetimler yapılıyor mu, son dönemde havai fişekler neden kazalar ile gündeme geliyor? Sizler için araştırdık.

“CAN KAYBI OLMAMASI BÜYÜK ŞANS”

Güvenli ve Sağlıklı Yaşam Derneği (GÜVSAD) Genel Başkanı Ceyhun Targın havai fişeklerin çocuklar tarafından bile satın alınabildiğini ve bilinçsiz bir şekilde patlatılmasının büyük riskler doğurduğunu söylüyor. Yılbaşında yaşanan kazalarda da can kaybı olmamasının büyük şans olduğunu kaydeden Targın, “Bu noktada yasal düzenlemeler yok neye göre denetim yapacaksınız, perakende satışları nasıl denetleyeceksiniz? Bu malzemelerin kullanımı, nakliyesi ve muhafazası genel hukuk dışında özel hukuk hükümleri ile düzenlenmeli ve vatandaşlara da kullanım riskleri hakkında bilgi verilmeli” dedi. Bu tarz patlayıcıların ev ve kapalı alan kullanımına uygun olmadığının altını çizen Targın, “Bu yangına ve kazalara davetiye çıkarmaktır” sözlerini kullandı.

“ÇOK UCUZA MARKETLERDEN SATIN ALINABİLİYOR”

İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanı İrfan Sayar’a göre en büyük risk havai fişeklere kolay erişim. Havai fişeklerin son tüketici tarafından kolaylıklar çarşıda, pazarda, marketlerde satın alınabildiğini kaydeden Sayar, “2’li, 3’lü, 5’li ya da volkan tipi dediğimiz havai fişekler çok ucuza alınabiliyor. Genellikle düğünümüz var denilerek alınıp kuru bir yerde stoklanıyor ve özel günlerde kutlama amacıyla kullanılabiliyor. İçerisinde yanıcı maddeler var ve bunlar çok tehlikeli. Kimyasal madde olduğu için üzerinize geldiğinde yakar ya da zehirler” diye konuştu.

“GEREKLİ DENETİMLER YAPILMIYOR”

Havai fişeklerin satışı ile ilgili gerekli denetlemelerin yapılmadığını vurgulayan Sayar, “Havai fişek imal eden yerler denetlenmiyordur fakat perakende/toptan satılan yerlerin de denetlendiğini hiç duymadım. Kimya, inşaat ve maden sektöründe eskiden denetleme mekanizması vardı ancak bu daha da azaldı” sözlerini kullandı.

“HAVAİ FİŞEKLER BELGELİ İNSANLAR GÖZETİMİNDE PATLATILMALI”

Havai fişeklerin kullanılabilmesi için bunun belgeli bir insan yani ateşleyici tarafından patlatılması gerektiğini kaydeden Sayar, “Büyük, gösterişli firmalarda vardır bu personel gözetiminde patlatılır” sözlerine yer verdi. Havai fişek fabrikalarında dönem dönen yaşanan büyük kazaların nedenlerine yönelik de konuşan Sayar, “Sakarya’daki patlamanın en büyük sebebi denetimsizlik idi. Havai fişek oyuncak gibi görünüyor ancak hiç masum değil. Hepsi birden patlaması faciaya yol açıyor. Tedbirlerin alınmaması ve dikkatsiz davranışlar kazalara sebep oluyor. Bu tarz kazalarda tek bir suçlu yoktur zincirleme ihmaller dizisi vardır” ifadelerini kullandı.

İTALYA’DA CAN ALDI

İtalya’da yılbaşında sokağa çıkma yasağı ve havai fişek ateşlenmesi yasağına rağmen birçok yerde patlama sesleri duyuldu. Asti kentinde havai fişekle karnından yaralanan bir çocuk hayatını kaybetti. Başkent Roma’da bir vatandaşın Termini tren istasyonunu yakınlarında çekerek sosyal medyada yayınladığı görüntülerde çoğu sığırcık olmak üzere çok sayıda yaralı ve ölü kuş olduğu görüldü.

İtalya Kamu Güvenliği Dairesi’nin açıkladığı verilere göre yeni yıl kutlamaları sırasında 1 kişi hayatını kaybetti, 79 kişi de yaralandı. Yaralıların 23’ü hastaneye kaldırıldı. Hayatını kaybeden kişinin Asti kentinde 13 yaşında bir çocuk olduğu, havai fişekle karnından vurularak yaşamını yitirdiği belirtildi.

İtalya İçişleri Bakanlığı, yılbaşı gecesinde 64 bin 855 denetim yapıldığını, 1 bin 347 kişiye ceza kesildiğini ve 16 kişi hakkında yasal işlem başlatıldığını açıkladı.